Waarom STAP subsidie niet werkt……
Niemand hoef ik uit te leggen dat we serieuze problemen hebben die om serieuze antwoorden vragen. Twee grote problemen raken mij persoonlijk het meest: het milieu en de arbeidsmarkt. Voor mijn (klein)kinderen vind ik het milieu het belangrijkste thema om mij mee bezig te houden: hoe geven we een gezonde planeet door aan de volgende generatie? Voor de huidige economische en sociale situatie is de arbeidsmarkt van groot belang. Hoe zorgen we ervoor dat we een welzijns- en welvaartsniveau kunnen handhaven, waar we als maatschappij gelukkig van blijven? Naar mijn overtuiging ligt de sleutel altijd bij goed onderwijs en de stimulering daarvan.
De arbeidsmarkt
De oorzaak van de krapte op de arbeidsmarkt is relatief eenvoudig. De afgelopen generaties kenden kleinere gezinnen dan de voorgaande waardoor we een “oude” bevolking zijn geworden met veel (arbeids)inactieven en relatief weinig actieven. De gevolgen zijn gemakkelijk zichtbaar in onderstaande twee plaatjes van de bevolkingsopbouw in 1970 en 2020:
Behalve een krapte in het aantal beschikbare werkende mensen gaat deze opbouw ook gepaard met een toenemende zorgbehoefte van oudere mensen. Thans werken 1:7 mensen in de zorg en dat zullen er, bij ongewijzigde omstandigheden, in 2050 waarschijnlijk 1:3 zijn.
De arbeidsmarkt staat onder druk en de vraag naar oplossingen is groter dan ooit.
Een van de goede gedachten over de arbeidsmarkt is het flexibel houden van medewerkers door het aanleren van nieuwe kennis en vaardigheden. Wanneer een werkgever deze kosten voor zijn rekening neemt dan zijn die kosten fiscaal aftrekbaar van de winst. Wanneer de werknemer zelf investeert in opleidingen dan waren de kosten tot 2022 fiscaal aftrekbaar, rekening houdend met een kleine aftrekdrempel. In het algemeen hadden werknemers met een hoger inkomen dus meer voordeel van de regeling dan werknemers met een lager inkomen, vanwege de progressie in het inkomstenbelastingtarief (hoe meer je verdient hoe hoger het tarief dat je moet betalen). Bovendien wisten mensen met een HBO of WO-opleiding de weg naar de fiscale aftrek vaak beter te vinden dan mensen met een andere opleiding.
STAP
Per 1 januari 2022 is de STAP-subsidie ingevoerd: voor iedereen € 1.000 subsidie als je een opleiding doet bij een aangewezen instituut. Oja, je kunt je vier keer per jaar melden zo lang er budget is.
Op zichzelf ziet de regeling er eenvoudig uit. Het probleem is echter dat de pot op de inschrijvingsdatum van 1 juli 2022 al na 2,5 uur leeg was. Een kleine rondgang langs mijn vriendenkring leerde me dat vooral de (zeer) hoog opgeleide mensen die uren wachtrij hadden getrotseerd en regelmatig de pagina hadden ververst de subsidie hadden weten te bemachtigen…..
Verbeterde STAP
Kortom tijd voor verandering en ik heb wel een voorstel:
Iedereen die een opleiding doet, waar je maar wil krijgt recht op € 1.000 subsidie mits de kosten meer bedragen dan diezelfde € 1.000. Wanneer de het budgettair lastig is voor de overheid kan een inkomensgrens worden toegevoegd, bijvoorbeeld een maximum (verzamel) inkomen van € 35.000 in het voorafgaande belastingjaar. Daarmee is er rechtszekerheid voor de werknemer en komt de subsidie meer terecht bij de beoogde doelgroep.
De praktijk is gebaat bij goede scholing die gestimuleerd wordt door regelingen die overzichtelijk zijn en met zo groot mogelijke voorspelbaarheid (rechtszekerheid). De huidige STAP-regeling voldoet daar niet aan en heeft dringend een update nodig. Ik heb daartoe een voorstel gedaan.
